Zmieniono olej, co teraz?
Czy zastanawiałeś się kiedyś, co dzieje się ze zużytym olejem wyssanym z silnika i miski olejowej naszego samochodu? Chyba nie, bo nasze zainteresowanie nią kończy się, gdy jest wymieniana i uzupełniana nowymi. Tymczasem, według szacunków, co roku w naszym kraju gromadzi się około 100 tysięcy osób. ton zużytych olejów silnikowych, które po przechowywaniu są usuwane, a w niektórych przypadkach są usuwane.
Gdzie i jaki olej?
W całym kraju działa kilkadziesiąt firm zajmujących się kompleksową zbiórką zużytych olejów silnikowych. Surowce te muszą jednak spełniać dość rygorystyczne wymagania jakościowe, zanim zostaną przyjęte do recyklingu. Do najważniejszych regulacji należy w szczególności zerowa zawartość szkodliwych substancji tworzących emulsje typu olej w wodzie oraz wody na poziomie poniżej 10 proc. Całkowita zawartość chloru w zużytym oleju silnikowym nie może przekraczać 0,2%, aw przypadku metali (w tym przede wszystkim żelaza, aluminium, tytanu, ołowiu, chromu, magnezu i niklu) musi być mniejsza niż 0,5%. (wagowo). Przyjmuje się, że temperatura zapłonu zużytego oleju powinna wynosić powyżej 56 stopni Celsjusza, ale to nie wszystkie ograniczenia. Niektóre instalacje prowadzone przez wyspecjalizowane firmy zajmujące się odzyskiem ropy stawiają również tzw. wymóg frakcyjny, czyli procentowy udział destylacji w określonej temperaturze lub np. brak zanieczyszczeń paliwowych.
Jak odzyskać?
Zużyty olej silnikowy, w tym z warsztatów samochodowych, poddawany jest procesowi regeneracji w celu jego dalszego wykorzystania. Na przykład może służyć jako paliwo do tartaku, cementowni itp. Na wstępnym etapie oddziela się wodę i zanieczyszczenia stałe od oleju. Odbywa się w specjalnych cylindrycznych zbiornikach, w których poszczególne frakcje są rozdzielane zgodnie z ciężarem właściwym każdej z nich (tzw. proces sedymentacji). Dzięki temu na dnie zbiornika będzie gromadził się już czysty przepracowany olej, a nad nim gromadzić się będzie osiadła woda i lekki osad. Oddzielenie wody od zużytego oleju oznacza, że będzie mniej surowca do ponownego wykorzystania niż przed procesem strącania. Ważne jest, aby wiedzieć, że z każdej tony oleju powstaje od 50 do 100 kg wody i szlamu. Uwaga! Jeżeli w zużytym oleju znajdują się emulsje (o których mowa w poprzednim akapicie) i nie zostały wykryte na etapie przyjmowania oleju do regeneracji, to osady nie wystąpią i surowiec będzie musiał zostać unieszkodliwiony.
Kiedy nie można sobie poradzić...
Obecność emulsji typu olej w wodzie w zużytym oleju silnikowym wyklucza go z procesu regeneracji. To jednak nie jedyna przeszkoda. Surowce zawierające nadmierną ilość chloru również muszą zostać poddane ostatecznemu zniszczeniu. Przepisy zabraniają regeneracji oleju, jeśli zawartość Cl przekracza 0,2%. Ponadto konieczne jest unieszkodliwianie surowców zawierających PCB w ilości powyżej 50 mg na kilogram. Jakość zużytego oleju silnikowego zależy również od jego temperatury zapłonu. Powinna być wyższa niż 56°C, najlepiej gdy oscyluje w okolicach 115°C (w przypadku nowego oleju przekracza 170°C). Jeżeli temperatura zapłonu jest niższa niż 56°C, olej należy zużyć do utylizacji. Zawiera lekkie frakcje węglowodorowe i inne substancje palne, ponieważ stanowią poważne zagrożenie dla osób pracujących w zakładach przetwórczych. Należy również pamiętać, że oleje, w których wykryta zostanie obecność paliw ciężkich, nie podlegają regeneracji. Ale jak to odkryć? W tym przypadku można zastosować stosunkowo prostą metodę, polegającą na nałożeniu niewielkiej ilości rozgrzanego oleju na bibułę, a następnie obserwowaniu rozprzestrzeniania się plamy (tzw. test papierowy).
