Czołg podstawowy T-72
Czołg podstawowy T-72Modyfikacje głównego czołgu bojowego T-72:
Zbiornik T-72
Czołg podstawowy T-72 został opracowany przez Uralvagonzawod w Niżnym Tagile. Produkcja seryjna czołgu zorganizowana jest w zakładzie w Niżnym Tagile. W latach 1979-1985 produkowany był czołg T-72A. Na jego bazie wyprodukowano wersję eksportową T-72M, a następnie jego dalszą modyfikację - czołg T-72M1. Od 1985 roku produkowany jest czołg T-72B i jego wersja eksportowa T-72S. Czołgi serii T-72 eksportowano do krajów byłego Układu Warszawskiego, a także do Indii, Jugosławii, Iraku, Syrii, Libii, Kuwejtu, Algierii i Finlandii. Na bazie czołgu T-72 opracowano i wprowadzono do masowej produkcji BREM-1, układacz mostów czołgowych MTU-72 oraz pojazd bariery inżynieryjnej IMR-2. Historia powstania czołgu T-72Początek procesu tworzenia czołgu T-72 położyło rozporządzenie Rady Ministrów ZSRR z dnia 15 sierpnia 1967 r. „O wyposażeniu Armii Radzieckiej w nowe czołgi średnie T-64 i rozwinięciu zdolności do ich produkcji”. , zgodnie z którym planowano zorganizować seryjną produkcję czołgów T-64 nie tylko w Charkowskim Zakładzie Inżynierii Transportu im. w tym czasie produkowano czołg średni T-62. Podjęcie tej uchwały było logicznie podyktowane rozwojem radzieckiej budowy czołgów w latach 1950-1960. W tych latach najwyższe kierownictwo wojskowo-techniczne kraju D.F. Ustinow, L.V. Smirnov, SA Zverev i P.P. Połubojarow (marszałek sił pancernych, od 1954 do 1969 r. - szef sił pancernych Armii Radzieckiej) postawił bezspornie na czołg T-64, opracowany w KB-60 (od 1966 r. - Charkowskie Biuro Konstrukcyjne Inżynierii Mechanicznej - KMDB) pod przewodnictwem A. A. Morozow. Czołg T-72 "Ural"
T-72 został przyjęty przez Armię Radziecką 7 sierpnia 1973 roku. Pomysł, że A.A. Morozowa, miał podnieść poziom głównych parametrów taktycznych i technicznych czołgu bez zwiększania jego masy. Prototypowy czołg, stworzony w ramach tej idei – „Obiekt 20” – pojawił się w 430 roku. W tej maszynie zastosowano nowe rozwiązania techniczne, wśród których przede wszystkim należy uwzględnić instalację dwusuwowego silnika w kształcie litery H 1957TD oraz zastosowanie dwóch małych pięciobiegowych skrzyń biegów. Te rozwiązania techniczne pozwoliły znacznie zmniejszyć zarówno objętość MTO, jak i całą zarezerwowaną objętość zbiornika do niespotykanie małych wartości - 5 i 2,6 m3 odpowiednio. Aby utrzymać masę bojową czołgu w granicach 36 ton, podjęto kroki w celu zmniejszenia masy podwozia: wprowadzono koła jezdne o małej średnicy z wewnętrzną amortyzacją i tarczami ze stopu aluminium oraz skróconymi drążkami skrętnymi. Oszczędność masy uzyskana dzięki tym innowacjom umożliwiła wzmocnienie ochrony pancerza kadłuba i wieży. Od samego początku testów „obiektu 430” ujawniono zawodność silnika 5TD. Założone w jego konstrukcji duże naprężenia termiczne grupy cylinder-tłok, w połączeniu ze zwiększonym oporem na wylocie, powodowały częste zakłócenia w normalnej pracy tłoków i awarie kolektorów wydechowych. Ponadto okazało się, że przy najbardziej prawdopodobnej temperaturze powietrza (+25°C i poniżej) nie można było uruchomić silnika bez wstępnego podgrzania grzałką. Ujawniono również wiele wad konstrukcyjnych lekkiego podwozia czołgu. Ponadto, nawet na etapie projektowania, „Obiekt 430” zaczął pozostawać w tyle za najnowszymi modelami zagranicznymi pod względem wydajności. Do 1960 roku wydano już na te prace znaczne środki, a ich zakończenie oznaczałoby uznanie błędności wszystkich wcześniejszych decyzji. Właśnie w tej chwili A.A. Morozow przedstawił projekt techniczny czołgu "Obiekt 432". W porównaniu z „obiektem 430” zawierał wiele innowacji, w tym: działo gładkolufowe 115 mm z oddzielną łuską; mechanizm ładowania działa, który pozwolił zmniejszyć liczbę członków załogi do 3 osób; łączony pancerz kadłuba i wieży oraz przeciwkumulacyjne osłony boczne; wzmocniony do 700 KM dwusuwowy diesel 5TDF i wiele więcej. Zbiornik T-64
Czołg został oddany do użytku w 1969 roku jako czołg średni T-64A. Na początku 1962 roku wyprodukowano eksperymentalne podwozie "obiektu 432". Po zainstalowaniu wieży technologicznej rozpoczęły się próby morskie. Pierwszy kompletny czołg był gotowy we wrześniu 1962 roku, drugi - 10 października. Już 22 października jeden z nich został zaprezentowany na poligonie w Kubince przed najwyższym kierownictwem kraju. W tym samym czasie N. S. Chruszczow otrzymał zapewnienia o rychłym rozpoczęciu masowej produkcji nowego czołgu, które szybko okazały się bezpodstawne. W latach 1962-1963 wyprodukowano sześć prototypów czołgu "obiekt 432". W 1964 roku wyprodukowano pilotażową partię czołgów w ilości 90 sztuk. W 1965 roku z fabryk wyjechało kolejnych 160 samochodów.
Czołg T-64 był produkowany przez krótki czas - do 1969 roku - w 1963 roku rozpoczęto prace nad czołgiem "Obiekt 434". Odbywało się to niemal równolegle z dopracowywaniem „Obiektu 432”: w 1964 roku ukończono projekt techniczny, w latach 1966-1967 wykonano prototypy, a w maju 1968 roku czołg T-64A, uzbrojony w armatę 125 -mm armata D-81, została oddana do użytku. Decyzja Rady Ministrów ZSRR z 15 sierpnia 1967 r. dotyczyła również wypuszczenia „rezerwowej” wersji czołgu T-64. Było to potrzebne ze względu na brak mocy produkcyjnych silników 5TDF w Charkowie, które nie były w stanie zapewnić wielkości produkcji czołgów T-64 w innych zakładach w czasie pokoju i wojny. Słabość charkowskiej wersji elektrowni z mobilizacyjnego punktu widzenia była oczywista nie tylko dla przeciwników, ale także dla zwolenników, w tym samego A.A. Morozowa. W przeciwnym razie nie da się wytłumaczyć faktu, że projekt wersji „rezerwowej” wykonywał A.A. Morozow od 1961 roku. Ta maszyna, która otrzymała oznaczenie „obiekt 436”, a po pewnym udoskonaleniu - „obiekt 439”, rozwijała się dość wolno. Niemniej jednak w 1969 roku wyprodukowano i przetestowano cztery prototypy czołgu „Obiekt 439” z nowym MTO i silnikiem V-45, ulepszoną wersją silnika wysokoprężnego z rodziny V-2. Czołg T-64A (obiekt 434)
Czołg średni T-64A (obiekt 434) model 1969 Na początku lat 1970. w Ministerstwie Obrony narosły poważne wątpliwości, czy w ogóle warto wypuszczać czołgi T-64 z silnikiem 5TDF. Już w 1964 roku ten silnik na hamowni niezmiennie wypracowywał 300 motogodzin, ale w warunkach eksploatacji na zbiorniku żywotność silnika nie przekraczała 100 motogodzin! W 1966 roku, po testach międzywydziałowych, ustalono zasób gwarancyjny na 200 godzin, do 1970 roku zwiększono go do 300 godzin. W 1945 roku silnik V-2 w czołgu T-34-85 pracował mniej więcej tyle samo, a często więcej! Ale silnik 300TDF też nie wytrzymał tych 5 godzin. W okresie od 1966 do 1969 roku w oddziałach uległo awarii 879 silników. Jesienią 1967 roku podczas testów w Białoruskim Okręgu Wojskowym silniki 10 czołgów zepsuły się w ciągu zaledwie kilku godzin pracy: igły choinkowe zatkały cyklony oczyszczające powietrze, a następnie pył otarł pierścienie tłokowe. Latem przyszłego roku trzeba było przeprowadzić nowe testy w Azji Środkowej i wprowadzić nowy system oczyszczania powietrza Minister Obrony ZSRR A.A. Grechko w 1971 roku, przed przyspieszonymi testami wojskowymi piętnastu czołgów T-64, powiedział Charkowianom:
„Jakoś na poligonie pancernym postanowiłem przyjrzeć się temu czołgowi. Wspiął się do przedziału bojowego. Nie podobał mi się automat ładujący i układanie strzałów w wieży. Strzały znajdowały się pionowo wzdłuż paska naramiennego wieży i poważnie ograniczały dostęp do kierowcy. W przypadku kontuzji lub wstrząsu mózgu ewakuacja go z czołgu byłaby dość trudna. Siedząc za kierownicą czułem się jak w pułapce: dookoła był metal, możliwość komunikowania się z innymi członkami załogi była bardzo utrudniona. Po przybyciu do domu poleciłem biurom projektowym Kowalowa i Bystrzyckiego opracować nową automatyczną ładowarkę do czołgu T-62. Towarzysze zareagowali na pracę z dużym zainteresowaniem. Stwierdzono możliwość układania strzałów w dwóch rzędach, pod obrotową podłogą, co poprawiało dostęp do kierowcy i zwiększało przeżywalność czołgu podczas ostrzału. Do końca 1965 roku zakończyliśmy prace nad tą maszyną, ale nie było sensu jej wprowadzać, ponieważ do tego czasu Komitet Centralny KPZR i Rada Ministrów ZSRR wydały dekret o wprowadzeniu Czołg Charków do produkcji u nas ... Ponieważ Charkowianie nie mogli doprowadzić swojego czołgu do warunków produkcji seryjnej , postanowiliśmy jak najszybciej zainstalować działo 125 mm z opracowanym dla nas automatem ładującym dla działa 115 mm w czołg T-62. Pod względem wymiarów zewnętrznych oba pistolety były takie same. Zazwyczaj wszystkie nasze prace inicjatywne ustalaliśmy tak, aby pokrywały się z niektórymi rocznicami. Dzieło to zostało poświęcone 50. rocznicy Rewolucji Październikowej. Wkrótce powstał jeden prototyp czołgu T-62 z działem 125 mm. Doświadczony czołg "Obiekt 167" 1961
Podwozie tej maszyny posłużyło jako podstawa do stworzenia podwozia czołgu T-72. Wraz z biurem projektowania silników Czelabińskiej Fabryki Traktorów, kierowanym przez I.Ya. Trashutina, zbadano możliwość wymuszenia silnika rodziny V-2 do mocy 780 KM. z powodu wzmocnienia. Na jednym z prototypów („Obiekt 167”) zainstalowano i przetestowano wzmocnione sześciorolkowe podwozie. Rola „obiektu 167” w losach przyszłej „siedemdziesiątej drugiej” jest bardzo znacząca. Na tym czołgu zainstalowano: 700-konny silnik wysokoprężny V-26 ze wzmocnioną skrzynią biegów, nowe podwozie (6 rolek podporowych i 3 rolki podporowe na pokładzie) o zwiększonej gładkości, nowy generator, hydro-serwosterowanie dla jednostki transmisyjne i wyściółka przeciw promieniowaniu. Ponieważ wprowadzenie tych innowacji zwiększyło masę pojazdu, aby utrzymać ją w granicach do 36,5 tony, pancerz musiał zostać nieco osłabiony. Grubość dolnej przedniej płyty kadłuba została zmniejszona ze 100 do 80 mm, burt - z 80 do 70 mm, płyty rufowej - z 45 do 30 mm. Pierwsze dwa czołgi "Obiekt 167" powstały jesienią 1961 roku. Pomyślnie przeszły najpierw pełnowymiarową fabrykę, a następnie testy terenowe w Kubince. Czołg był rekomendowany do przyjęcia, ale wiceminister obrony marszałek V.I. Chuikov i zastępca przewodniczącego Państwowego Komitetu Technologii Obronnych S.N. Makhonin dał mu ogólnie niezadowalającą ocenę. W szczególności jako główną wadę uznano częściową utratę zamienności z czołgami T-55 i T-62. W biurze projektowym Nizhny Tagil ten zarzut potraktowano poważnie i próbowano stworzyć samochód o większej ciągłości podwozia. Tak powstał „obiekt 166M”. Maszyna ta różniła się od seryjnego T-62 głównie instalacją silnika V-36F o mocy 640 KM. i ulepszone zawieszenie. Podwozie zawierało pięć rolek podporowych i trzy rolki podporowe na pokładzie. Rolki gąsienic były identyczne jak w „obiekcie 167”. Pomimo faktu, że prędkość ruchu wzrosła w porównaniu z T-62, testy wykazały daremność tej wersji podwozia. Zaleta konstrukcji sześciorolkowej stała się oczywista. Ani „Obiekt 167”, ani „Obiekt 166M” nie dorównywały poziomem „Obiektowi 434” i nie mogły być uważane za pełnoprawną alternatywę dla czołgu Charków. Dopiero „obiekt 167M” lub T-62B stał się taką alternatywą. Projekt tego czołgu został rozpatrzony przez Radę Naukowo-Techniczną Państwowego Komitetu Walki z Wojną 26 lutego 1964 roku. Nowy samochód, ogłoszony przez L.N. Kartsev jako modernizacja czołgu seryjnego znacznie różnił się od T-62. Miał kadłub i wieżę z połączonym pancerzem przedniego występu, podwozie „Obiekt 167”, działo gładkolufowe D-125 kal. 81 mm ze stabilizatorem „Deszcz”, automat ładujący typu karuzelowego i B- 2 o mocy 780 KM. z doładowaniem, ulepszonymi chłodnicami, filtrami powietrza, układami paliwowymi i olejowymi, a także wzmocnionymi jednostkami transmisyjnymi. Jednak zebranie odrzuciło projekt nowego czołgu. Niemniej jednak do końca 1967 roku na Uralvagonzavod przetestowano i przetestowano szereg elementów czołgu podstawowego. Na jednym z seryjnych czołgów T-62 zainstalowano i przetestowano automatyczną ładowarkę (temat „Acorn”) połączoną z armatą 125 mm. Ta maszyna otrzymała oznaczenie zakładowe T-62Zh. Pierwsza próbka czołgu "Obiekt 172" została wykonana latem 1968 roku, druga - we wrześniu. Różniły się one od czołgu T-64A całkowicie przekonfigurowanym oddziałem bojowym, ponieważ elektro-hydro-mechaniczny mechanizm ładowania czołgu T-64 został zastąpiony elektromechanicznym automatycznym ładowaczem z mechanizmem wyrzucania palet, a instalacja Czelabińsk V Silnik -45 tys. Wszystkie inne komponenty i zespoły zostały przeniesione z czołgu w Charkowie, a raczej pozostały na miejscu, ponieważ pierwsze „172 obiekty” zostały przerobione na „sześćdziesiąt cztery”. Do końca roku oba czołgi przeszły pełny cykl testów fabrycznych i docieranie na poligonie Turkiestanu. Charakterystyka dynamiczna czołgów była dość wysoka: średnia prędkość na autostradzie wynosiła 43,4-48,7 km/h, maksymalna osiągała 65 km/h. Doświadczony czołg
Doświadczony czołg "Obiekt 172" 1968 Prace nad czołgami „Obiekt 172” (łącznie wyprodukowano 20 sztuk) trwały do początku lutego 1971 roku. Do tego czasu komponenty i zespoły opracowane w Niżnym Tagile osiągnęły wysoki poziom niezawodności. Automaty ładujące miały jedną awarię na 448 cykli ładowania, to znaczy ich niezawodność w przybliżeniu odpowiadała średniej przeżywalności działa 125 mm D-81T (600 pocisków z pociskiem kalibru i 150 z pociskiem podkalibrowym). Jedynym problemem „obiektu 172” była zawodność podwozia „ze względu na systematyczną awarię amortyzatorów hydraulicznych, kół jezdnych, sworzni i gąsienic, drążków skrętnych i napinaczy”. Następnie w biurze projektowym UVZ, którym od sierpnia 1969 r. Kierował V.N. Venediktova postanowiono zastosować na „obiekcie 172” podwozie z „obiektu 167” z gumowanymi kołami jezdnymi o zwiększonej średnicy i mocniejszymi gąsienicami z otwartym metalowym zawiasem, podobnymi do gąsienic czołgu T-62 . Opracowanie takiego czołgu przeprowadzono pod nazwą "Obiekt 172M". Silnik, wzmocniony do 780 KM, otrzymał indeks B-46. Wprowadzono dwustopniowy kasetowy system oczyszczania powietrza, podobny do zastosowanego w czołgu T-62. Masa „obiektu 172M” wzrosła do 41 t. Ale charakterystyka dynamiczna pozostała na tym samym poziomie dzięki zwiększeniu mocy silnika o 80 KM, pojemności zbiornika paliwa o 100 litrów i rozstawu kół o 40 mm. Z czołgu T-64A zachowano tylko pozytywnie sprawdzone elementy konstrukcyjne opancerzonego kadłuba z kombinowanym i zróżnicowanym pancerzem i przekładnią. Od listopada 1970 do kwietnia 1971 czołgi „Obiekt 172M” przeszły pełny cykl prób fabrycznych, a następnie 6 maja 1971 roku zostały zaprezentowane ministrom obrony A.A. Grechko i przemysł obronny S.A. Zwieriew. Na początku lata wyprodukowano pierwszą partię 15 pojazdów, które wraz z czołgami T-64A i T-80 przeszły wielomiesięczne testy w 1972 roku. Po zakończeniu testów ukazał się „Raport z wyników testów wojskowych 15 czołgów 172M wyprodukowanych przez Uralvagonzawod w 1972 roku”. "1. Czołgi przeszły test, ale żywotność gąsienic 4500-5000 km jest niewystarczająca i nie zapewnia wymaganych przebiegów czołgu 6500-7000 km bez wymiany gąsienic. 2. Czołg 172M (okres gwarancji - 3000 km) i silnik V-46 - (350 m/h) pracowały niezawodnie. Podczas dalszych testów do 10000 11000-46 XNUMX km większość podzespołów i zespołów, w tym silnik V-XNUMX, działała niezawodnie, ale szereg poważnych podzespołów i zespołów wykazało niewystarczające zasoby i niezawodność. 3. Zbiornik zaleca się do przyjęcia do eksploatacji i produkcji seryjnej, pod warunkiem usunięcia stwierdzonych braków i weryfikacji skuteczności ich usunięcia przed rozpoczęciem produkcji seryjnej. Zakres i terminy ulepszeń i inspekcji muszą być uzgodnione między Ministerstwem Obrony i Ministerstwem Przemysłu Obronnego”. „Obiekt 172M”
Czołg doświadczalny "Obiekt 172M" 1971 Uchwałą KC KPZR i Rady Ministrów ZSRR z 7 sierpnia 1973 r. „Obiekt 172M” został przyjęty przez Armię Radziecką pod nazwą T-72 „Ural”. Odpowiednie zarządzenie Ministra Obrony ZSRR zostało wydane 13 sierpnia 1973 r. W tym samym roku wyprodukowano pierwszą partię 30 maszyn. Wstecz – Dalej >> |
• T-72 (1973) – próbka podstawowa;
Ale to wszystko nie były seryjne czołgi. W marcu 1963 i maju 1964 "Obiekt 432" został przedstawiony do badań państwowych, ale ich nie zdał. Dopiero jesienią 1966 roku komisja państwowa uznała za możliwe wprowadzenie czołgu do użytku pod oznaczeniem T-64, co zostało sformalizowane uchwałą KC KPZR i Rady Ministrów ZSRR z 30 grudnia 1966 r. , 250. Wszystkie 1964 pojazdów wyprodukowanych w latach 1965-XNUMX wycofano z eksploatacji cztery lata później.
W ramach modernizacji zbiorników seryjnych w Biurze Projektowym UVZ pod kierownictwem L.N. Kartsev opracował i wyprodukował prototyp czołgu T-62 z działem 125 mm D-81 i nowym automatem ładującym, tzw. L.H. Kartsev opisuje te prace i swoje wrażenia z zapoznania się z automatem ładującym czołgu T-64
