Dassault Rafale w Indyjskich Siłach Powietrznych

Rafale ląduje w bazie Ambala w Indiach po dwuetapowym locie z Francji w dniach 27-29 lipca 2020 r. Indie stały się trzecim zagranicznym użytkownikiem francuskich myśliwców po Egipcie i Katarze.

Pod koniec lipca 2020 roku rozpoczęły się dostawy 36 myśliwców wielozadaniowych Dassault Aviation Rafale do Indii. Samoloty zakupiono w 2016 roku, co było zwieńczeniem (choć nie tak oczekiwanym) programu rozpoczętego na początku XIX wieku. Tym samym Indie stały się trzecim zagranicznym użytkownikiem francuskich myśliwców po Egipcie i Katarze. Być może to nie koniec historii Rafale w Indiach. Obecnie jest kandydatem w dwóch kolejnych programach, których celem jest pozyskanie nowych myśliwców wielozadaniowych dla Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej Indii.

Od czasu uzyskania niepodległości Indie aspirują do miana największej potęgi w regionie Azji Południowej i szerzej w basenie Oceanu Indyjskiego. W związku z tym nawet przy bliskości dwóch wrogich państw – Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) i Pakistanu – utrzymują one jedną z największych sił zbrojnych na świecie. Indyjskie Siły Powietrzne (Bharatiya Vayu Sena, BVS; Indyjskie Siły Powietrzne, IAF) od kilkudziesięciu lat zajmują czwarte miejsce po Stanach Zjednoczonych, Chinach i Federacji Rosyjskiej pod względem liczby posiadanych samolotów bojowych. Było to spowodowane intensywnymi zakupami dokonanymi w ostatniej ćwierci XXIII wieku oraz rozpoczęciem produkcji licencyjnej w zakładach Hindustan Aeronautics Limited (HAL) w Bangalore. W Związku Radzieckim, a następnie w Rosji zakupiono myśliwce MiG-23MF i MiG-29, myśliwce bombardujące MiG-23BN i MiG-27ML oraz myśliwce wielozadaniowe Su-30MKI, w Wielkiej Brytanii - myśliwce bombardujące Jaguary, a we Francji - 2000 myśliwców Mirage (patrz wstawka).

Ministrowie obrony Indii Manohar Parrikar i Francji Jean-Yves Le Drian podpisują kontrakt o wartości 7,87 mld euro na zakup 36 Rafale przez Indie; Nowe Delhi, 23 września 2016 r

Aby jednak zastąpić dużą flotę myśliwców MiG-21 i nadal utrzymać pożądaną liczbę eskadr bojowych 42-44, potrzebne były dalsze zakupy. Zgodnie z planem rozwojowym IAF następcą MiG-21 miał być indyjski lekki samolot bojowy LCA (Light Combat Aircraft) Tejas, ale prace nad nim zostały opóźnione (pierwszy demonstrator technologii oblatał w 2001 r., zamiast - według planować – w 1990 r.). W połowie lat 90. zainicjowano program modernizacji 125 myśliwców MiG-21bis do wersji UPG Bison, tak aby mogły pozostać w czynnej służbie do czasu wprowadzenia LCA Tejas. Zakup dodatkowych Mirage 1999 i ich licencyjna produkcja w HAL był również rozważany w latach 2002–2000, ale ostatecznie z pomysłu zrezygnowano. W tym czasie na pierwszy plan wysunęła się kwestia znalezienia następcy myśliwców bombowych Jaguar i MiG-27ML. Na początku 2015 roku planowano, że oba typy zostaną wycofane z eksploatacji około XNUMX roku. Dlatego priorytetem stało się pozyskanie nowego średniego wielozadaniowego samolotu bojowego (MMRCA).

programu MMRCA

W ramach programu MMRCA miał zakupić 126 samolotów, co umożliwiłoby wyposażenie w sprzęt siedmiu eskadr (po 18 w każdej). Pierwszych 18 egzemplarzy miał dostarczyć wybrany producent, pozostałe 108 egzemplarzy miało być wyprodukowanych na licencji HAL. W przyszłości zamówienie może zostać uzupełnione o kolejne 63-74 egzemplarze, więc całkowity koszt transakcji (w tym koszt zakupu, konserwacji i części zamiennych) może wynieść około 10-12 do 20 miliardów dolarów. Nic dziwnego, że program MMRCA wzbudził duże zainteresowanie wśród wszystkich największych światowych producentów samolotów myśliwskich.

W 2004 r. rząd Indii wysłał wstępne zapytania ofertowe do czterech linii lotniczych: francuskiego Dassault Aviation, amerykańskiego Lockheed Martin, rosyjskiego RAC MiG i szwedzkiego Saaba. Francuzi zaoferowali myśliwiec Mirage 2000-5, Amerykanie F-16 Block 50+/52+ Viper, Rosjanie MiG-29M, a Szwedzi Gripen. Konkretne zapytanie ofertowe (RFP) miało zostać ogłoszone w grudniu 2005 r., ale było kilkakrotnie opóźniane. Nabór wniosków został ostatecznie ogłoszony 28 sierpnia 2007 r. W międzyczasie Dassault zamknął linię produkcyjną Mirage 2000, więc jego zaktualizowana oferta dotyczyła samolotów Rafale. Lockheed Martin zaoferował specjalnie przygotowaną wersję F-16IN Super Viper dla Indii, opartą na rozwiązaniach technicznych zastosowanych w Emirates F-16 Block 60 Desert Falcon. Rosjanie z kolei wymienili MiG-29M na ulepszony MiG-35, a Szwedzi zaoferowali Gripena NG. Ponadto konsorcjum Eurofighter z Typhoon i Boeing dołączyło do rywalizacji z F/A-18IN, „indyjską” wersją F/A-18 Super Hornet.

Termin składania wniosków upłynął 28 kwietnia 2008 r. Na prośbę Indian każdy producent przywiózł swoje samoloty (w większości przypadków jeszcze nie w ostatecznej konfiguracji) do Indii w celu przetestowania ich przez Siły Powietrzne. Podczas oceny technicznej, która zakończyła się 27 maja 2009 roku, Rafał został wykluczony z dalszego etapu konkursu, ale po formalnościach i interwencji dyplomatycznej został przywrócony. W sierpniu 2009 roku rozpoczęły się trwające kilka miesięcy testy w locie w Bangalore w stanie Karnataka, w pustynnej bazie Jaisalmer w Radżastanie oraz w bazie górskiej Leh w regionie Ladakh. Próby Rafale rozpoczęły się pod koniec września.