Siły Powietrzne Pakistanu

Przyszłość pakistańskiego lotnictwa bojowego leży w samolotach Chengdu JF-17 Thunder, zaprojektowanych w Chinach, ale produkowanych na licencji w Pakistanie.

Pakistańskie Siły Powietrzne, zbudowane zgodnie z brytyjską tradycją, reprezentują dziś znaczącą siłę w regionie, wykorzystując niezwykłą kombinację sprzętu amerykańskiego i chińskiego, a także sprzętu z innych krajów. Pakistan buduje niezależność obronną w oparciu o odstraszanie nuklearne, ale nie zaniedbuje konwencjonalnych środków obrony, zarówno w zakresie odstraszania potencjalnego przeciwnika, jak i faktycznego prowadzenia działań wojennych.

Pakistan, a właściwie Islamska Republika Pakistanu, to państwo położone w południowej części Azji Środkowej, prawie 2,5 razy większe od Polski powierzchniowo, z populacją liczącą ponad 200 milionów obywateli. Kraj ten ma bardzo długą granicę z Indiami na wschodzie - 2912 km, z którą "od zawsze" miał spory graniczne. Na północy graniczy z Afganistanem (2430 km), a między Indiami a Afganistanem z Chińską Republiką Ludową (523 km). Na południowym zachodzie Pakistan graniczy również z Iranem - 909 km. Ma dostęp od południa do Oceanu Indyjskiego, długość wybrzeża wynosi 1046 km.

Pakistan jest w połowie nizinny, w połowie górzysty. Wschodnia połowa, z wyjątkiem samej części północnej, to dolina ciągnąca się przez dorzecze Indusu (3180 km), płynąca z północnego wschodu na południowy zachód, od granicy z Chińską Republiką Ludową do brzegów rzeki. Ocean Indyjski (Morze Arabskie). Przez tę dolinę przebiega najważniejsza obronna granica z Indiami. Z kolei północno-zachodnia część kraju wzdłuż granicy z Iranem i Afganistanem to teren górzysty, z pasmem górskim należącym do Hindukuszu – Górami Sulejmana. Ich najwyższym szczytem jest Takht-e-Suleiman – 3487 m npm Z kolei na północnym krańcu Pakistanu znajduje się część Gór Karakorum, z najwyższym szczytem K2, 8611 m npm.

Cały Kaszmir, którego większość znajduje się po stronie indyjskiej, jest dużym obszarem spornym między dwoma krajami. Pakistan uważa, że ​​jego kontrolowana przez państwo część Kaszmiru jest zamieszkana przez muzułmanów, a więc przez Pakistańczyków. Obszar po indyjskiej stronie linii demarkacyjnej, do którego rości sobie prawa Pakistan, to lodowiec Siachen na granicy chińsko-indyjsko-pakistańskiej. Z kolei Indie domagają się kontroli nad całym Kaszmirem, w tym nad częścią kontrolowaną przez Pakistan, a nawet nad niektórymi terytoriami dobrowolnie przekazanymi przez Pakistan ChRL. Indie dążą też do zniesienia autonomii swojej części Kaszmiru. Innym spornym obszarem jest Sir Creek w delcie Indusu, który stanowi granicę toru wodnego, choć ta zatoka nie ma portu, a cały obszar jest podmokły i prawie niezamieszkany. Spór jest więc prawie bezcelowy, za to spór o Kaszmir przybiera bardzo ostre formy. Dwukrotnie, w 1947 i 1965 roku, między Indiami a Pakistanem toczyła się wojna o Kaszmir. Trzecia wojna w 1971 roku koncentrowała się na secesji wschodniego Pakistanu, co doprowadziło do powstania nowego państwa wspieranego przez Indie, znanego dziś jako Bangladesz.

Indie posiadają broń nuklearną od 1974 roku. Jak można się było spodziewać, od tego momentu ustały wojny na pełną skalę między obydwoma krajami. Jednak Pakistan uruchomił również własny program nuklearny. Prace nad pakistańską bronią jądrową rozpoczęły się w styczniu 1972 roku. Pracami kierował fizyk jądrowy Munir Ahmad Khan (1926-1999) przez ponad ćwierć wieku. Najpierw stworzono infrastrukturę do produkcji wzbogaconego plutonu. Od 1983 r. przeprowadzono kilka tzw. testów na zimno, w których atomy można podzielić na ładunki poniżej masy krytycznej, co uniemożliwia zapoczątkowanie reakcji łańcuchowej i prowadzi do rzeczywistego wybuchu jądrowego.

Munir Ahmad Khan zdecydowanie opowiadał się za kulistym ładunkiem typu implozji, w którym wszystkie elementy kulistej skorupy są wdmuchiwane do wewnątrz za pomocą konwencjonalnych materiałów wybuchowych, sklejając się w środku, tworząc masę powyżej krytycznej o dużej gęstości, co przyspiesza reakcje. Na jego prośbę opracowano technologię produkcji wzbogaconego plutonu metodą elektromagnetyczną. Jeden z jego głównych współpracowników, dr Abdul Qadeer Khan, opowiadał się za prostszym ładunkiem typu „pistolet”, w którym dwa ładunki są wystrzeliwane do siebie. Jest to prostsza metoda, ale mniej wydajna dla danej ilości materiału rozszczepialnego. Dr Abdul Qadeer Khan również opowiadał się za użyciem wzbogaconego uranu zamiast plutonu. W końcu Pakistan opracował sprzęt do produkcji zarówno wzbogaconego plutonu, jak i wysoko wzbogaconego uranu.

Ostatnim testem potencjału nuklearnego Pakistanu był test na pełną skalę 28 maja 1998 r. Tego dnia przeprowadzono pięć jednoczesnych testów w górach Ras Koh w pobliżu granicy afgańskiej z wydajnością wybuchu około 38 kt, wszystkie ładunki były uranem implozyjnym. Dwa dni później przeprowadzono pojedynczy test z eksplozją o mocy około 20 kt. Tym razem miejscem eksplozji była pustynia Haran (nieco ponad 100 km na południowy zachód od poprzedniego miejsca), co jest dziwne, bo to teren parku narodowego… Wszystkie eksplozje miały miejsce pod ziemią, a promieniowanie nie wybuchł. Ciekawostką dotyczącą tej drugiej próby (szóstej eksplozji nuklearnej w Pakistanie) było to, że chociaż tym razem był to ładunek typu implozji, zamiast wzbogaconego uranu użyto plutonu. Prawdopodobnie w ten sposób praktycznie porównano działanie obu rodzajów materiałów.

W 2010 roku Amerykanie oficjalnie oszacowali rezerwę Pakistanu na 70-90 głowic do pocisków balistycznych i bomb powietrznych o wydajności 20-40 kt. Pakistan nie próbuje budować superpotężnych głowic termojądrowych. W 2018 roku arsenał nuklearny Pakistanu szacowano na 120-130 głowic nuklearnych do rakiet i bomb lotniczych.

Doktryna nuklearna Pakistanu

Od 2000 roku komisja znana jako Dowództwo Narodowe opracowuje strategię, gotowość i praktyczne użycie broni jądrowej. Jest to organizacja cywilno-wojskowa kierowana przez premiera Imrana Khana. W skład komitetu rządowego wchodzą Minister Spraw Zagranicznych, Minister Spraw Wewnętrznych, Minister Finansów, Minister Obrony Narodowej i Minister Przemysłu Obronnego. Ze strony dowództwa wojskowego przewodniczący szefów sztabów gen. Nadim Raza oraz szefowie sztabów wszystkich rodzajów sił zbrojnych: Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej. Piąty wojskowy to szef skonsolidowanego wywiadu wojskowego, szósty to dyrektor departamentu planowania strategicznego Komitetu Szefów Sztabów. Dwóch ostatnich nosi stopień generała porucznika, pozostałe cztery bojowe - stopień generała (cztery gwiazdki). Siedziba PNCA (Pakistan National Command) jest stolicą stanu Islamabad. Komitet podejmuje również ważną decyzję dotyczącą samego użycia broni jądrowej.

Zgodnie z obecną doktryną nuklearną Pakistan stosuje odstraszanie nuklearne na czterech poziomach:

• publicznie lub kanałami dyplomatycznymi ostrzegać przed użyciem broni jądrowej;
• domowe ostrzeżenie nuklearne;
• taktyczny atak nuklearny na wojska wroga na swoim terytorium;
• atak na instalacje wojskowe (tylko obiekty o znaczeniu militarnym) na terytorium wroga.

W odniesieniu do decyzji o użyciu broni jądrowej oficjalnie stwierdza się, że istnieją cztery progi, powyżej których Pakistan użyje własnej broni jądrowej. Szczegóły nie są znane, ale z oficjalnych przemówień, oświadczeń i prawdopodobnie tzw. Znane są następujące zarządzane wycieki:

• próg przestrzenny - kiedy wojska wroga przekraczają określoną granicę w Pakistanie. Uważa się, że jest to granica rzeki Indus i oczywiście jest to armia indyjska - jeśli zepchną wojska pakistańskie w góry w zachodniej części kraju, Pakistan zrzuci bombę na siły indyjskie;
• próg zdolności militarnej – niezależnie od granicy, do której dotarły siły wroga, gdyby w wyniku walk Pakistan utracił większość swojego potencjału militarnego, co uniemożliwiłoby dalszą skuteczną obronę, gdyby nieprzyjaciel nie zaprzestał działań wojennych, użycie broni nuklearnej broń jako środek kompensacji siły;
• próg ekonomiczny – gdyby przeciwnik doprowadził do całkowitego paraliżu gospodarki i systemu gospodarczego, głównie w wyniku blokady morskiej i zniszczenia krytycznej infrastruktury przemysłowej, transportowej lub innej związanej z gospodarką, atak nuklearny zmusiłby przeciwnika do zaprzestania takie działania;
• próg polityczny – jeśli jawne działania wroga doprowadziły do ​​poważnej destabilizacji politycznej Pakistanu, np. poprzez zabicie jego przywódców, sprowokowanie zamieszek przeradzających się w wojnę domową.

Znaczący wpływ na ocenę zagrożeń i rozwój pakistańskiej doktryny obronnej ma dr Farrukh Salim, politolog i specjalista ds. bezpieczeństwa międzynarodowego z Islamabadu. Jego praca jest traktowana bardzo poważnie przez państwo i dowództwo wojskowe. To właśnie z jego prac pochodzi oficjalna ocena zagrożeń dla Pakistanu z: zagrożeń militarnych, tj. możliwość konwencjonalnej inwazji na Pakistan, zagrożenia nuklearne, tj. możliwość użycia przez Indie broni nuklearnej przeciwko Pakistanowi (nie oczekuje się, że inne państwa będą grozić Pakistanowi bronią nuklearną), groźby terrorystyczne – okazuje się, że problemem w Pakistanie są walki między odłamami islamu, szyitów i sunnitów, i powinno Należy pamiętać, że sąsiedni Iran jest państwem szyickim, a Pakistan jest w większości sunnicki.

Sekciarski terroryzm osiągnął szczyt w 2009 roku, ale z pomocą Stanów Zjednoczonych zagrożenie zostało zredukowane do możliwych do opanowania rozmiarów. Co nie znaczy, że terroryzm nie pozostaje zagrożeniem w tym kraju. Kolejne dwa zidentyfikowane zagrożenia to cyberataki i zagrożenia ekonomiczne. Wszystkie pięć zidentyfikowano jako zagrożenia, które należy traktować poważnie i podjąć odpowiednie środki zaradcze.