Lotnictwo Marynarki Wojennej 1945-1990 Siły uderzeniowe i rozpoznawcze

Polskie lotnictwo morskie 1945-1990 Kronika foto 7 plmsz mv

Na małym morzu zamkniętym, jakim jest Bałtyk, lotnictwo operujące nad nim i działające na rzecz Marynarki Wojennej było, jest i będzie ważnym elementem potencjału obronnego państwa.

Trudna odbudowa, praktycznie od podstaw, morskiego oddziału sił zbrojnych na Wybrzeżu wyzwolonym w 1945 roku i zdobytym w nowych granicach spowodowała, że ​​po pewnym czasie w Marynarce Wojennej pojawiły się jednostki lotnicze.

Ambitne plany, skromne początki

Brak doświadczonej kadry, brak infrastruktury i wyposażenia lotniczego nie przeszkodził w przygotowaniu pierwszego planu rozwoju jednostek lotnictwa morskiego, wpisanego w ogólną wizję morskich struktur organizacyjnych, już kilka miesięcy po wojnie. W dokumencie sporządzonym przez sowieckich oficerów Dowództwa Marynarki Wojennej (utworzonym zarządzeniem organizacyjnym nr 00163/Organizacja Naczelnego Wodza Wojska Polskiego marszałka Michała Rola-Zimierskiego z dnia 7 lipca 1945 r.) znalazł się zapis: zapis o konieczności sformowania eskadry lotnictwa morskiego na lotnisku zbudowanym przez Niemców w czasie wojny pod Gdynią, tj. w Babich Dołach. Miał składać się z eskadry bombowców (10 samolotów), eskadry myśliwskiej (15) i klucza łączności (4). Zaproponowano utworzenie osobnej eskadry myśliwskiej w rejonie Świnoujścia.

W dniu 21 lipca 1946 roku Naczelny Wódz Wojska Polskiego wydał „Kierunek rozwoju Marynarki Wojennej na lata 1946-1949”. Oddział morski sił zbrojnych został zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa lotnisk i wodospadów oraz szkolenia personelu lotnictwa morskiego. W związku z tym 6 września Naczelny Dowódca Marynarki Wojennej wydał rozkaz nr 31, na podstawie którego w Naczelnym Dowództwie Marynarki Wojennej utworzono samodzielny wydział lotniczy w składzie dwóch oficerów i podoficera administracyjnego oficer. Kierownikiem oddziału był kmdr por. obserwacje Evstafiy Shchepanyuk i jego zastępca (starszy asystent laboratoryjny ds. pracy edukacyjnej), kom. Aleksander Krawczyk.

30 listopada 1946 roku dowódca Marynarki Wojennej kontradmirał Adam Mohuczy przekazał marszałkowi Michałowi Roły-Żymierskiemu wstępny projekt Wybrzeża Obrony Powietrznej, wykonany przez komr. Podporucznik obserwacji A. Kravchik. Planowano wyposażenie lotnictwa morskiego w wymaganą liczbę samolotów, w tym wodnosamolotów, biorąc pod uwagę przewidywaną rozbudowę floty, potrzeby obrony powietrznej obszaru działania Marynarki Wojennej oraz baz morskich i lotniczych. Plan przewidywał utworzenie do 1955 r. 3 eskadr myśliwskich (9 eskadr, 108 samolotów), 2 eskadr bombowo-torpedowych (6 eskadr, 54 samolotów), 2 wodnosamolotów (6 eskadr, 39 samolotów dwóch klas), eskadry szturmowej ( 3 eskadry, 27 samolotów), eskadra rozpoznawcza (9 samolotów) i jednostka pogotowia ratunkowego (3 wodnosamoloty). Siły te miały stacjonować na 6 byłych niemieckich lotniskach: Babie Doły, Dziwnów, Puck, Rogowo, Szczecin-Dąbie i Wicko Morskie. Siły te powinny być rozłożone w miarę równomiernie, gdyż 36 myśliwców, 27 bombowców torpedowych, 18 samolotów szturmowych, wszystkie wozy rozpoznawcze i 21 wodnosamolotów, a na zachodzie (w trójkącie Świnoujście-Szczecin-Dziwnów) było kolejnych 48 myśliwców. w rejonie Gdyni planowano zgromadzić 27 bombowców i 18 wodnosamolotów. Do najważniejszych zadań należą: rozpoznanie lotnicze Morza Bałtyckiego, osłona powietrzna baz morskich i okrętów, uderzanie w cele morskie oraz współdziałanie z jednostkami przybrzeżnymi.

Pierwsza eskadra

18 lipca 1947 roku w Dowództwie Sił Powietrznych odbyło się spotkanie w sprawie przywrócenia lotnictwa morskiego. Marynarkę Wojenną reprezentowali dowódca Stanisław Meszkowski, Dowództwo Sił Powietrznych i bryg. pił. Aleksander Romeiko. Przyjęto założenia dla utworzonej odrębnej eskadry lotnictwa mieszanego Marynarki Wojennej RP. Zakładano, że dywizjon będzie stacjonował w Wiecku Morskiej i Dziwnowie, a zostanie sformowany w Poznaniu w ramach 7. Samodzielnego Pułku Bombowców Nurkujących. Zlokalizowane w centrum wybrzeża lotnisko Vico Morski zapewniało skuteczne działanie nawet samolotom o średnim zasięgu taktycznym. Z kolei lotnisko w Dziwnowie umożliwiło szybką komunikację pomiędzy szczecińskim regionem nadmorskim a dowództwem marynarki wojennej w Gdyni.