Grumman F-14 Bombcat część 2
W listopadzie 1994 r. dowódca sił powietrznych floty atlantyckiej wiceadmirał Richard Allen wyraził zgodę na dalsze eksperymenty z systemem nawigacji i naprowadzania LANTIRN dla F-14 Tomcat.
Na początku lat 90. Grumman próbował przekonać marynarkę wojenną USA do przystosowania F-14D do przenoszenia broni precyzyjnej. Modernizacja Block 1 Strike obejmowała w szczególności instalację nowych komputerów pokładowych i oprogramowania. Koszt programu oszacowano na 1,6 miliarda dolarów, co było nie do zaakceptowania przez marynarkę wojenną. Marynarka wojenna USA była gotowa przeznaczyć tylko około 300 milionów dolarów na integrację bomb JDAM sterowanych GPS. Jednak ten program był jeszcze w powijakach.
Na początku 1994 roku Martin Marietta rozpoczął badania nad możliwością wyposażenia myśliwców F-14 w system nawigacji i naprowadzania LANTIRN (Low Altitude Navigation and Targeting Infra-Red for Night). System składał się z dwóch bloków: nawigacji AN/AAQ-13 i naprowadzania AN/AAQ-14. Nabój celowniczy pełnił funkcję oświetlania celu wiązką laserową. Został zaprojektowany dla myśliwców-bombowców F-15E Strike Eagle i myśliwców F-16. LANTIRN otrzymał chrzest bojowy podczas operacji Pustynna Burza, gdzie otrzymał doskonałe oceny. Ze względu na cenę do F-14 oferowano tylko nabój celowniczy AN/AAQ-14. Uruchomiono nieoficjalny program, który dzięki pomysłowości inżynierów Martina Marietty i zaangażowaniu oficerów marynarki wojennej przekształcił Tomcata w samowystarczalną platformę uderzeniową.
W listopadzie 1994 r. dowódca Sił Powietrznych Floty Atlantyckiej, wiceadmirał Richard Allen, wydał zgodę na kontynuowanie eksperymentu z systemem LANTIRN. Jego wsparcie dla projektu było kluczowe. Największym problemem była jednak integracja kontenera z myśliwcem. Należało to zrobić w taki sposób, aby nie były wymagane kosztowne modyfikacje awioniki i radaru pokładowego. Większe modyfikacje wiązałyby się z większymi kosztami, na co marynarka zdecydowanie by się nie zgodziła. Piłka do futbolu LANTIRN była podłączona do systemów pokładowych myśliwca tylko za pośrednictwem cyfrowej magistrali danych MIL-STD-1553. Takie szyny były używane w F-14D, ale nie w F-14A i F-14B. Tak więc radar analogowy AN/AWG-9 i system kierowania ogniem AN/AWG-15 nie „widział” kontenera LANTIRN. Na szczęście firma Firchild oferowała wówczas specjalny adapter, który umożliwiał łączenie systemów cyfrowych i analogowych bez potrzeby korzystania z cyfrowej magistrali danych.
Martin Marietta opracował projekt na własny koszt, który został zademonstrowany marynarce wojennej USA na początku 1995 roku. Wynik demonstracji był tak przekonujący, że jesienią 1995 roku Marynarka Wojenna zdecydowała się rozpocząć ograniczony program weryfikacji koncepcji. Program miał wielu przeciwników w dowództwie marynarki wojennej, którzy argumentowali, że lepiej zainwestować we flotę Hornetów niż w F-14, które i tak wkrótce zostaną wycofane. Decydującym czynnikiem był prawdopodobnie fakt, że Martin Marietta pokrył dużą część kosztów związanych z integracją zbiorników magazynowych.
F-14 Tomcat uzbrojony w dwie bomby kasetowe CBU-99 (Mk 20 Rockeye II) przeznaczone do zwalczania lekkiego opancerzenia bombowego.
Prace prowadzono w dwóch kierunkach i obejmowały dopracowanie zarówno samego kontenera, jak i myśliwca. Standardowo kontener AN/AAQ-14 wyposażony jest we własny system GPS oraz tzw. Inercyjna jednostka pomiarowa Litton (IMU) wywodząca się z opracowywanych pocisków powietrze-powietrze AIM-120 AMRAAM i AIM-9X. Oba systemy mogły łączyć się z systemem nawigacji inercyjnej F-14. Umożliwiło to precyzyjne namierzenie za pomocą modułu, który dostarczał myśliwcowi wszystkich danych balistycznych. Co więcej, połączenie zasobnika z systemem kierowania ogniem samolotu mogło odbywać się bez użycia radaru pokładowego. „Omijanie” radaru znacznie uprościło proces integracji, pozostając jednocześnie skutecznym i tanim rozwiązaniem. Kontener był w stanie wykonać wszystkie niezbędne obliczenia do wydania broni, które przeniósł do systemu kierowania ogniem F-14. Z kolei sam wyładował wszystkie dane z broni myśliwca, które skopiował do swojej wewnętrznej bazy danych. Zmodyfikowaną jednostkę naprowadzania oznaczono AN/AAQ-25 LTS (LANTIRN Targeting System).
Modyfikacja myśliwca obejmowała między innymi montaż panelu sterowania bunkra wyposażonego w małe pokrętło sterujące (joystick). Panel schronu został zamontowany na lewym panelu w miejsce panelu schronu rozpoznawczego TARPS i był praktycznie jedyną dostępną przestrzenią w tylnym kokpicie. Z tego powodu F-14 nie mógł jednocześnie przewozić LANTIRN i TARPS. Joystick do sterowania głowicą optoelektroniczną i obsługi kontenera pochodził z puli komponentów pozostałych po programie budowy samolotu szturmowego A-12 Avenger II. Obraz akwenu mógłby być wyświetlany na stoisku RIO na okrągłym taktycznym wyświetlaczu danych TID, znanym jako „akwarium sferyczne”. Ostatecznie jednak F-14 otrzymał nowy, tak zwany programowalny wyświetlacz informacji o celu (PTID) o przekątnej ekranu 203 x 203 mm. PTID został zainstalowany w miejscu okrągłego wyświetlacza TID. Dane normalnie przesyłane do TID przez radar pokładowy mogą być „odwzorowywane” na obraz wyświetlany przez LANTIRN. W ten sposób PTID jednocześnie wyświetlał dane zarówno z pokładowego radaru, jak i stacji obserwacyjnej, podczas gdy oba systemy nie były ze sobą w żaden sposób połączone. Podobnie jak na początku lat 90. wyświetlacz o wymiarach 203 x 202 mm był wyjątkowy.
Jego rozdzielczość zapewniała znacznie lepszy obraz i użyteczność niż wyświetlacze znajdujące się w myśliwcach bombowych F-15E Strike Eagle. Obraz LANTIRN mógł być również wyświetlany na pionowym wskaźniku VDI pilota (w przypadku F-14A) lub na jednym z dwóch wyświetlaczy wielofunkcyjnych (w przypadku F-14B i D). Za całą pracę kontenera odpowiadała firma RIO, jednak bombę zrzucał „tradycyjnie” pilot, naciskając przycisk na joysticku. Do podwieszenia kontenera LANTIRN służy tylko jeden punkt mocowania – nr 8b – na prawym pylonie wielofunkcyjnym. Kontener montowano za pomocą adaptera, który pierwotnie miał służyć do podwieszania pocisków przeciwradarowych AGM-88 HARM.
Na początku 1995 roku rozpoczęto program testowania zbiorników powietrza. Zostało to oficjalnie nazwane „demonstracją zdolności”, aby nie uruchamiać faktycznej procedury programu testowego, co byłoby zbyt kosztowne. Do testów „pożyczono” z eskadry VF-103 jednomiejscowy F-14B (BuNo 161608) z doświadczoną załogą. Odpowiednio zmodyfikowany Tomcat (nazwany FLIR CAT) wykonał swój pierwszy lot samolotem LANTIRN 21 marca 1995 roku. Potem rozpoczęły się testy bombowe. 3 kwietnia 1995 r. na poligonie Dare County w Karolinie Północnej F-14B zrzuciły cztery bomby szkoleniowe LGTR - symulujące bomby naprowadzane laserowo. Dwa dni później zrzucono dwie ćwiczebne nieuzbrojone bomby GBU-16 (bezwładnościowe). Dokładność pojemnika jest potwierdzona.
Kolejne testy, tym razem z użyciem żywej bomby, przeprowadzono na poligonie testowym w Puerto Rican Vieques. Tomcat był eskortowany przez parę F/A-18C wyposażonych w jednostki NITE Hawk. Piloci Horneta musieli użyć własnych kapsuł, aby sprawdzić, czy punkt laserowy z czołgu LANTIRN rzeczywiście był na celu i czy było z niego wystarczająco dużo energii „światła”. Ponadto musieli nagrywać testy na kamerze wideo. 10 kwietnia wystrzelono dwie bomby inercyjne GBU-16. Oba trafiły w swoje cele - stare czołgi M48 Patton. Następnego dnia załoga zrzuciła cztery żywe bomby GBU-16 w dwóch strzałach. Trzy z nich trafiły bezpośrednio w tarczę, a czwarty spadł kilka metrów od celu. Pomiary z kanistrów NITE Hawk wykazały, że punkt laserowy był cały czas utrzymywany na celu, więc sądzono, że system naprowadzania czwartej bomby zawiódł. Ogólnie wyniki testów okazały się więcej niż zadowalające. Po powrocie do bazy Ocean wyniki testów zostały uroczyście przedstawione dowództwu. F-14B FLIR CAT był używany przez kolejne tygodnie do przeprowadzania lotów zapoznawczych dla wszystkich zainteresowanych wysokich rangą urzędników dowodzenia.
W czerwcu 1995 roku Marynarka Wojenna zdecydowała się na zakup tac LANTIRN. Do czerwca 1996 roku Martin Marietta miał dostarczyć sześć kanistrów i zmodyfikować dziewięć Tomcatów. W 1995 roku Martin Marietta połączył się z Lockheed Corporation, tworząc konsorcjum Lockheed Martin. Rekordowym okazał się program integracji i testowania zbiorników magazynowych LANTIRN. Cały proces, od jego powstania do dostarczenia pierwszych gotowych kontenerów do Marynarki Wojennej, został zrealizowany w ciągu 223 dni. W czerwcu 1996 roku VF-103 Squadron jako pierwsza jednostka Tomcat wyposażona w kontenery LANTIRN odbyła lot bojowy na pokładzie lotniskowca USS Enterprise. Był to również pierwszy i jedyny raz, kiedy Tomcats wyposażone w LANTIRN działały z tego samego pokładu, co bombowce Grumman A-6E Intruder. W następnym roku A-6E został ostatecznie wycofany ze służby. Cena jednego naboju wynosiła około 3 milionów dolarów. W sumie US Navy zakupiła 75 tac. Nie była to liczba, która pozwalała na stałe dystrybuowanie kontenerów do poszczególnych dywizji. Każda jednostka biorąca udział w kampanii wojskowej otrzymała 6-8 kontenerów, a resztę wykorzystano w procesie szkolenia.
W połowie lat 90., w związku z wycofywaniem bombowców desantowych A-6E i możliwością wyposażenia F-14 w kontenery LANTIRN, Marynarka Wojenna rozpoczęła ograniczony program modernizacji Tomcat. F-14A i F-14B otrzymały awionikę, która zbliżyła ich możliwości do standardu D, w tym: magistrale danych MIL-STD-1553B, zmodernizowane komputery pokładowe AN/AYK-14, zmodernizowane systemy kierowania ogniem AN/AWG 15 system, cyfrowy system sterowania lotem (DFCS), który zastąpił system analogowy, oraz system ostrzegania przed promieniowaniem AN/ALR-67 RWR.
Bombcat w walce
Dzięki wprowadzeniu modułu naprowadzania LANTIRN myśliwce F-14 stały się prawdziwie wielozadaniowymi platformami zdolnymi do wykonywania niezależnych i celnych ataków na cele naziemne. Marynarka w pełni wykorzystała możliwości Bombcats. W latach 1996-2006 brali udział we wszystkich operacjach bojowych, w których brały udział amerykańskie samoloty kabinowe: w operacji Southern Watch w Iraku, w operacji Allied Force w Kosowie, w operacji Enduring Freedom w Afganistanie oraz w operacji „Iracka wolność” do Iraku .
Operacja Southern Watch rozpoczęła się w sierpniu 1992 roku. Jego celem było ustanowienie i kontrolowanie strefy zakazu lotów dla irackich samolotów. Obejmował całą południową część Iraku - na południe od 32 równoleżnika. We wrześniu 1996 r. granicę przesunięto na 33 równoleżnik. Przez dwanaście lat koalicyjne samoloty patrolowały strefę, ingerując w iracką działalność lotniczą i przeciwdziałając środkom obrony przeciwlotniczej, które Irak regularnie „przemycał” do strefy. W początkowym okresie głównym zadaniem Tomcats było prowadzenie obronnych patroli myśliwskich oraz misji rozpoznawczych z wykorzystaniem kontenerów TARPS. Załogi F-14 z powodzeniem wykorzystywały kontenery LANTIRN do wykrywania i śledzenia ruchu irackiej artylerii przeciwlotniczej oraz mobilnych wyrzutni rakiet przeciwlotniczych. Typowa operacja patrolowa trwała 3-4 godziny. Ich niewątpliwą zaletą był duży zasięg i wytrzymałość myśliwców F-14. Mogły pozostać na patrolu zazwyczaj dwa razy dłużej niż myśliwce Hornet, które albo musiały zaopatrzyć się w dodatkowe paliwo w powietrzu, albo zostały odciążone przez kolejną zmianę.
W 1998 r. niechęć Saddama Husajna do współpracy z inspektorami ONZ w zakresie dostępu do zakładów produkcyjnych i składowania broni masowego rażenia doprowadziła do kryzysu. 16 grudnia 1998 r. Stany Zjednoczone rozpoczęły operację Desert Fox, podczas której niektóre obiekty o strategicznym znaczeniu w Iraku zostały zniszczone w ciągu czterech dni. Pierwszej nocy atak został przeprowadzony w całości przez marynarkę wojenną USA, która wykorzystała samoloty lotniskowe i pociski manewrujące Tomahawk. Wzięły w nim udział F-14B z eskadry VF-32 operującej z lotniskowca USS Enterprise. Każdy z myśliwców niósł dwie kierowane bomby GBU-16. Przez następne trzy noce eskadra atakowała cele w rejonie Bagdadu. F-14B przewoziły bomby GBU-16 i GBU-10, a nawet ciężkie, przebijające pancerz bomby wybuchowe GBU-24. Wykorzystano je przeciwko bazom i obiektom irackiej Gwardii Republikańskiej.
