Głośniki za 70-90 tys. zł - część II
W marcowym numerze „Audio” zaprezentowano obszerny test porównawczy pięciu głośników w przedziale cenowym 70-90 tysięcy rubli. zł. Zazwyczaj tak drogie produkty są prezentowane w osobnych testach, choćby ze względu na miejsce zajmowane przez opis skomplikowanych i luksusowych projektów. Jednak „Młody Technik” korzysta z okazji, by w zwięzły i pasujący do formatu sposób przedstawić ten bardzo ciekawy temat.
Każda z prezentowanych kolumn jest zupełnie inna, co świadczy o daleko posuniętym indywidualizmie projektantów i firm, a co za tym idzie dużym zakresie możliwych rozwiązań, jakimi dysponujemy w zakresie techniki akustycznej. Przedstawiliśmy wady i zalety konstrukcji Avantera III niemieckiej firmy Audio Physic. Tym razem czas na SOPRA 3 firmy Focal. Pozostałe trzy modele pojawią się w kolejności alfabetycznej w kolejnych sekcjach. Zainteresowanych dokładniejszym opisem całej piątki, zarówno pod względem techniki, wyglądu i gabarytów, jak i relacjami z odsłuchów, odsyłam do Audio 3/2018.
Ogniskowa POWYŻEJ 3
Od ponad dwóch dekad słynna Focal Utopia jest ważną częścią serii high-end w kolejnych generacjach. Focal od kilku lat wprowadza do swojej oferty modele Sopra, pod wieloma względami dochodzące do poziomu Utopii.
Wprowadzając rozwiązania z serii Sopra, Focal pochwalił się innowacjami niespotykanymi w serii Utopia. Jako pierwsza pojawiła się Sopra 2 (zdobyła nagrodę EISA), zaraz potem mniejszy (do podstawki) model Sopra 1, a rok temu największy z serii Sopra 3.
Model oznaczony trójkątem jest bardzo podobny kształtem i konfiguracją do Sopry 2. Różni się głównie wielkością głośników niskotonowych i odpowiednio wymiarami obudowy. Kolumny ustawione są w charakterystyczny dla wielu Focalów sposób - średnica (16 cm) jest "podniesiona" ponad głośnik wysokotonowy, bo znajdują się na optymalnej wysokości (uszy siedzącego słuchacza), a na dole duża modułowa sekcja głośnika niskotonowego (z parą głośników 20 cm). Pod względem elektroakustycznym obwód jest zwykle trójpasmowy.
Zakrzywienie całej obudowy w taki sposób, że osie głośników wszystkich sekcji przecinają się przed głośnikiem, mniej więcej w miejscu odsłuchu, również ma długą tradycję w konstrukcjach Focal sięgającą pierwszej generacji Utopii i jest kontynuowane do dziś w Utopii serie Sopra i Kant. W każdym z nich ten układ został wykonany trochę inaczej, częściowo podyktowany rozmiarem i budżetem, ale też nowymi możliwościami i zmieniającą się modą. W Utopias mamy wyraźną segmentację, a w Sopry płynne przejścia między poszczególnymi modułami; nawet jeśli realizacja Utopii jest bardziej materiałochłonna, pracochłonna i luksusowa, kształty Sopra są ultranowoczesne. Charakterystyczne dla Sopry zastosowanie elementów ze szczotkowanego aluminium (nie chromowanego i nie oksydowanego) dodaje jej wyrazistości, a wraz ze specyficzną kolorystyką nawiązuje do stylistyki samochodów sportowych. Kopułka głośnika wysokotonowego jest cały czas osłonięta metalową siatką - lepiej nie liczyć tutaj na ostrożność użytkownika, gdyż uszkodzenie berylowej kopułki będzie bardzo kosztowne. W kwestii membran Sopra nie szczędzi najlepszych technik Focala – berylu (w głośniku wysokotonowym) oraz kanapki W (sandwiczowa kompozycja zewnętrznych warstw włókna szklanego i sztywnej pianki pomiędzy nimi). W Sopry najwięcej zmian dokonano w głośniku średniotonowym, w skład którego wchodzi między innymi wytłumione masowo zawieszenie oraz dokładniej zaprojektowany układ magnesów, co umożliwiło również zmianę profilu membrany z dotychczasowego stożkowego na wykładniczy, w niektórych parametrach bardziej odpowiedni dla głośnika średniotonowego. Dla głośnika wysokotonowego przygotowano długą profilowaną komorę tłumiącą - tunel zakończony wąskim wycięciem, ozdobiony z tyłu szeroką maskownicą. Jest to swego rodzaju przerost formy nad treścią. Sprawne i pozbawione rezonansów tłumienie fali z tyłu kopułki nie wymagałoby takiego przedłużenia, ale była to dobra okazja, bo moduł wysokotonowy służy też do „wyginania” konstrukcji.
Obudowa jest zakrzywiona w pionie (co wynika ze wspomnianego wcześniej ustawienia osi głównych głośników) i ma zakrzywione ścianki boczne (co zmniejsza fale stojące w środku). Posiada również zakrzywiony przód i duży promień, zaokrąglone przejścia między ściankami bocznymi a frontem (dzięki czemu fale wypływają z korpusu nie odbijając się od ostrych krawędzi). Cokół wykonany jest z dwucentymetrowego szkła. Sam korpus jest podnoszony i pochylany za pomocą pary wsporników, stanowiąc jednocześnie kontynuację tunelu inwertera fazowego.
Sopra 3 wygląda na dość lekką ze względu na swój kształt, ale waży 70 kg i jest najcięższą z pięciu porównywanych konstrukcji.
Jak to działa, tj. sprzęt w laboratorium
Charakterystyka Sopry 3 pokazuje dość wyraźne podbicie basów, co sugeruje, że ten głośnik powinien być używany w dużych pomieszczeniach. Jednocześnie dobrze zbalansowany jest w nim szeroki zakres średnich częstotliwości. W zakresie 500 Hz - 15 kHz, nie tylko wzdłuż głównej osi, charakterystyka utrzymana jest w wąskim przedziale +/- 1,5 dB. Dyspersja wysokich częstotliwości jest bardzo dobra. Na dołach występuje redukcja -6 dB od średniego poziomu przy częstotliwości 28 Hz - znakomity wynik. Zgodnie z oczekiwaniami mamy do czynienia z konstrukcją 4-omową o minimalnej rezystancji około 3 omów (przy 100 Hz), więc jesteśmy gotowi do pracy ze „zdrowymi” wzmacniaczami. Producent zaleca moc w przedziale 40-400 watów, co wydaje się rozsądne (moc znamionową można oszacować na 200-300 watów).
