Bokserki dla armii brytyjskiej

Pierwsze seryjne transportery opancerzone Boxer zakupione w ramach programu Mechanized Infantry Vehicle trafią do jednostek armii brytyjskiej w 2023 roku.

5 listopada brytyjski sekretarz obrony Ben Wallace ogłosił, że armia brytyjska otrzyma ponad 500 kołowych transporterów opancerzonych Boxer, które zostaną dostarczone przez spółkę joint venture Rheinmetall BAE Systems Land w ramach programu pojazdów piechoty zmechanizowanej. Tę zapowiedź można uznać za początek końca bardzo długiej i niezwykle wyboistej drogi, którą armia brytyjska i europejski transporter GTK/MRAV, znany dziś jako Boxer, idą razem, rozdzielają się i znowu razem.

Historia powstania Boksera jest niezwykle złożona i długa, dlatego teraz przypomnimy tylko jej najważniejsze momenty. Cofnijmy się do 1993 roku, kiedy to niemieckie i francuskie ministerstwa obrony ogłosiły rozpoczęcie prac nad wspólnym transporterem opancerzonym. Z czasem do programu dołączyła Wielka Brytania.

Wyboista droga…

W 1996 roku powstała europejska organizacja OCCAR (fr. Organization conjointe de coopération en matière d'armement, Organization for Joint Armaments Cooperation), w skład której wchodziły początkowo: Niemcy, Wielka Brytania, Francja i Włochy. OCCAR miał promować międzynarodową współpracę przemysłową w dziedzinie obronności w Europie. Dwa lata później konsorcjum ARTEC (Armored Vehicle Technology), w skład którego weszli Krauss-Maffei Wegmann, MAK, GKN i GIAT, zostało wybrane do realizacji programu kołowych transporterów opancerzonych dla francuskich, niemieckich i brytyjskich sił lądowych. W 1999 roku Francja i GIAT (obecnie Nexter) wycofały się z konsorcjum w celu opracowania własnej maszyny VBCI, ponieważ brytyjsko-niemiecka koncepcja okazała się nie do pogodzenia z wymaganiami Armée de Terre. W tym samym roku Niemcy i Wielka Brytania podpisały kontrakt, na mocy którego zamówiono cztery prototypy GTK/MRAV (Gepanzertes Transport-Kraftfahrzeug/Multirole Armored Vehicle) dla Bundeswehry i armii brytyjskiej (wartość kontraktu wynosiła 70 mln funtów). W lutym 2001 roku do konsorcjum dołączyła Holandia oraz firma Stork PWV BV (która w 2008 roku stała się własnością grupy Rheinmetall i stała się częścią Rheinmetall MAN Military Vehicles jako RMMV Netherland), dla której zamówiono również cztery prototypy. Pierwszy z nich - PT1 - został zaprezentowany 12 grudnia 2002 roku w Monachium. Po pokazie drugiego PT2 w 2003 roku samochód otrzymał nazwę Boxer. W tym czasie planowano wyprodukować co najmniej 200 samochodów dla każdego z uczestników programu, począwszy od 2004 roku.

Jednak w 2003 roku Brytyjczycy odmówili udziału w konsorcjum ARTEC (obecnie tworzonym przez Krauss-Maffei Wegmann i Rheinmetall MAN Military Vehicles) ze względu na zbyt skomplikowaną adaptację GTK/MRAV/PWV (Gepanzerte Transport-Kraftfahrzeug odpowiednio: , wielozadaniowy transporter opancerzony i Pantserwielvoertuig) zgodnie z wymaganiami brytyjskimi, m.in. transport na pokładzie samolotu C-130. Armia brytyjska skupiła się na programie FRES (Future Rapid Effect System). Projekt kontynuowali Niemcy i Holendrzy. Przedłużające się testy prototypu doprowadziły do ​​przekazania użytkownikowi pierwszego pojazdu w 2009 roku, z pięcioletnim opóźnieniem. Okazało się, że konsorcjum ARTEC zrobiło dobrą robotę z Bokserami. Do tej pory Bundeswehra zamówiła 403 wozy (a to może nie być koniec, skoro Berlin zidentyfikował zapotrzebowanie na 2012 wozów na 684), a Koninklijke Landmacht – 200. Z czasem Boxera kupiła Australia (WiT 4/2018 ; 211 pojazdów) i Litwy (WiT 7/2019; 91 pojazdów), a także wybraną Słowenią (możliwy jest kontrakt na od 48 do 136 pojazdów, choć według Słoweńskiej Białej Księgi Obronnej z marca br. zakupu dokładnie nie wiadomo), prawdopodobnie Algieria (w maju tego roku media donosiły o możliwym uruchomieniu licencyjnej produkcji bokserów w Algierii, aw październiku opublikowano zdjęcia z testów w tym kraju - produkcja ruszy pod koniec 2020) i… Albionu.

Brytyjczyk z urodzenia?

Brytyjczycy nie odnieśli sukcesu w programie FRES. W jego ramach miały powstać dwie rodziny pojazdów: FRES UV (pojazd użytkowy) oraz FRES SV (pojazd zwiadowczy). Problemy finansowe brytyjskiego Departamentu Obrony, związane z udziałem w misjach zagranicznych i światowym kryzysem gospodarczym, doprowadziły do ​​rewizji programu – choć w marcu 2010 roku dostawca Scout SV (ASCOD 2, wyprodukowany przez General Dynamics European Land Systems) został wybrany. z 589 potrzebnych wówczas maszyn (i biorąc pod uwagę zapotrzebowanie na 1010 maszyn obu rodzin) powstanie tylko 3000 maszyn. Wcześniej FRES UV był już martwym programem. W czerwcu 2007 roku trzy organizacje przedstawiły swoje propozycje nowego transportera kołowego dla armii brytyjskiej: ARTEC (Boxer), GDUK (Piranha V) i Nexter (VBCI). Żadna z maszyn nie spełniała wymagań, ale ówczesny Sekretarz Stanu ds. Wyposażenia i Wsparcia Obronnego Paul Drayson zapewniał, że możliwe jest dostosowanie każdej z nich do tradycyjnie specyficznych brytyjskich potrzeb. Wyrok miał zapaść w listopadzie 2007 r., ale decyzja została opóźniona o sześć miesięcy. W maju 2008 roku zwycięzcą został GDUK z transporterem Piranha V. General Dynamics UK nie cieszył się nim zbyt długo, gdyż program został odwołany w grudniu 2008 roku z powodu kryzysu budżetowego. Kilka lat później, gdy sytuacja finansowa w Wielkiej Brytanii uległa poprawie, powrócił temat zakupu przenośnika kołowego. W lutym 2014 r. Francja dostarczyła kilka VBCI do testów. Do zakupu jednak nie doszło, a w 2015 roku program Scout UV został oficjalnie przemianowany (a tym samym wznowiony) na MIV (Mechanized Infantry Vehicle). Pojawiły się spekulacje na temat możliwości nabycia różnych samochodów: Patria AMV, GDELS Piranha V, Nexter VBCI itp. Jednak wybrano Boxera.